شهرستان خفر

خفر یکی از شهرستان های استان فارس با مرکزیت شهر باب انار است. شهرستان خفر در مرکز استان فارس واقع است. شهرستان‌های سروستان و کوار در شمال این شهرستان، شهرستان فسا در شرق، شهرستان جهرم در جنوب و شهرستان فیروزآباد در غرب این شهرستان واقع شده‌اند. رود قره‌آغاج از این شهرستان می‌گذرد.

آب وهوا

این شهرستان دارای آب و هوای خشک و نیمه خشک می‌باشد. بیشتر بارش‌ها در این منطقه در نیمه دوم بهمن ماه روی می دهد. تابستان‌های خفر گرم و خشک و بدون بارندگی و زمستان‌های آن نسبتا سرد هستند. میانگین بیشترین دمای شهر باب‌انار، مرکز این شهرستان در تابستانها به ْ۲۹ و میانگین کمترینِ آن در زمستانها به ْ۱۲ می‌رسد و متوسط بارش سالانه آن نیز در حدود سیصد میلیمتر است.

دين و زبان (گویش)

مذهب مردم خفر شیعه می باشد و زبان آنان فارسي و فارسی با لهجه محلی است. در برخی از بخش‌هاي آن با گويش ترکي صحبت می کنند.

پوشش گياهي و نمونه جانوري

پوشش گیاهی در خفر به صورت استپ کوهپایه ای است و درختانی همچون سرو کوهی، کُنار، کیالک، کلخنگ، بنه و… گیاهانی همچون گل ختمی، مک، گل گاوزبان، پر سیاوش، مومنایی، آویشن، گل بابونه، کاسنی، خاکشیر، مورد و … در این شهرستان می‌رویند.
و در زمینه باغداری نیز درختانی همچون نخل، انار، مرکبات، بادام، گردو، هلو، زردآلو، انجیر، سیب، ازگیل و زیتون در این منطقه رشد می‌کنند. این شهرستان به تناسب شرایط طبیعی و پوشش گیاهی، از حیات وحش متنوعی نیز برخوردار است. کل، آهو، پازن، بز کوهی، قوچ و میش، روباه، گرگ، کفتار، خرگوش از مهمترین پستانداران و عقاب، قوش، کبک، کبوتر، تیهو، قمری، گنجشک، بلبل، چفت، پرستو و … از پرندگان مهم این منطقه می‌باشند.

صنايع دستي

از صنایع دستی  این شهرستان می توان به حصیربافی، قالی‌بافی، جاجیم و گلیم و … اشاره کرد.

سوغات خفر

معروف ترین سوغات این شهرستان صنایع دستی آن شامل حصیربافی، گلیم، جاجیم و … و از دیگر سوغات آن می توان به انار و مرکبات و … اشاره کرد.

غذاهای محلی

انواع نان های سنتی، انواع آش های محلی و … از غذاهای محلی خفر می باشند.

داستان خفر …

نام خفر به معنای محکم و استوار، در منابع به صورت‌های خَبْر و شهر خفر آمده است. واژه خفر با املای کبرپیش در یکی از لوح‌های گلی تخت جمشید نیز ذکر شده است. این شهر در دوره ساسانیان نیز رونق فراوانی داشته است. در سده ششم نیز از شهر خفر به عنوان شهری آباد یاد شده است. در سده هفتم، یاقوت حموی آن را شهرکی نزدیک شیراز ذکر کرده است. در سده هشتم حمداللّه مستوفی خفر را شهری آباد و دارای قلعه مستحکمی به نام تیرخدا (تیرخدای: واقع در کوهی بلند نزدیک خفر) معرفی کرده است. این قلعه در سده هشتم، مدتی در اختیار حکام آل مظفر بود. در سده یازدهم، شاردن و تاورنیه در مسیر سفرشان از شیراز به جهرم و بندرعباس از کاروانسرای خفر یاد کرده‌اند. به نوشته شاردن، مقابل کاروانسرا، روستای زیبای خفر با چند صد خانه قرار داشته که از دور شبیه به شهر بوده است، همچنین او آن‌جا را از زیباترین مکان‌های ایالت در گذشته دانسته و به خرما و میوه‌های مرغوب و آثاری از دوره پیش از اسلام نزدیک آبادی تادوان اشاره کرده است. تاورنیه نیز این منطقه را یکی از پر نعمت‌ترین مناطق ایران ذکر کرده است.

گردشگری شهرستان خفر

همانطور که از داستان این شهرستان پیداست خفر پیشینه هزاران ساله دارد و از همان دوران شهری آباد و پررونق بوده است و هنوز نشانه هایی از آنها در دل این شهرستان وجود دارد که دیدن آنها هر بیننده ای را به حیرت وادار می کند، در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.

آرامگاه جاماسب

افسانه ها می گویند جاماسب یکی از دامادهای زرتشت پیامبر ایرانیان می‌باشد. از آن جمله می‌گویند که خداوند به جاماسب گفت: که در روزی معین عمرت به‌پایان می‌رسد و جاماسب در روز موعود به این منطقه وارد شده و در همان‌جا جان به جان آفرین تسلیم کرد و اهالی گاره برایش مقبره‌ای ساختند. بنا بر نوشته‌های منابع جاماسب از پیشگویان بود و مرگ خویش را پیش‌بینی کرده بود. اما آیا اینکه او با زرتشت هم دوره بوده است اطلاع دقیقی در دسترس نیست. ساختمان آرامگاه به‌صورت مکعب شکل است که بر روی تپه‌ای کوتاه احداث گردیده و از سنگ‌های تراش خورده بدون ملات ساخته شده‌است. آرامگاه تشابه فراوانی با کعبه زرتشت در نقش رستم دارد. به‌علت تراش خوردن سنگ‌های آرامگاه می‌توان آن را به دوران هخامنشی و دورانی که شهر خفر دارای اهمیت بوده نسبت داد.

بقعه شیخ خلیفه

بقعه شیخ خلیفه (زین‌الدین علی خلیفه) مربوط به سده ۷ ه.ق است و در شهرستان جهرم، بخش خفر، روستای جزه واقع شده است، قسمتی از کاشی‌های محراب آن در سال ۱۳۱۶ خورشیدی از طرف اداره سابق فرهنگ شهرستان جهرم اقدام به انتقال آن به موزه پارس در شیراز گردیده که اکنون در این موزه قرار دارد. در این آرامگاه تعداد ۶ گور وجود دارد که احتمالاً از دانشمندان و برجستگان خفر بوده‌اند. هنوز مقرنس‌های قسمتی از تاق‌های آن سالم باقی مانده‌است.

خانه‌های گبران تادوان

روستای تادوان از روستاهای کهن بخش خفر است که قدمت آن به بیش از ۲۵۰۰ سال می‌رسد. شاردن، جهانگرد فرانسوی در سفرنامه‌ی خود درباره‌ی تادوان نوشته: «بین خفر و مخک، در نیم‌فرسنگی سمت راست جاده، قصبه‌ی مشهوری است که به نام تادوان می‌خوانند. این منطقه یکی از زیباترین مناطق فارس بوده و در انتهای جلگه‌ی خفر قرار دارد. در کوهستان‌های مجاور، آثار قصور(قصرها) قدیمه و نشانه‌هایی از مساکن پرشکوه گذشته دیده می‌شود. از همه‌ی این قراین چنین برمی‌آید که قبل از استیلای عرب، این نقطه اهمیت بسزایی داشته است.

اهالی قصبه، خرابه‌های زیبای بالای کوه‌ها را «خانه گبران» می‌خوانند و در قسمت دیگر روستا، غارهایی وجود دارد که در جلوی آن‌ها، دیوارهایی از سنگ و ساروج ساخته شده است».

یکی از جاذبه‌های گردشگری این روستا، غار تادوان، از مشهورترین غارها در ایران است. در مقابل غار، در کوه تعدادی خانه‌های کهن معروف به «خونه‌ی گبرو» است که قدمت آن را به دوران مادها منسوب کرده‌اند.از عجایب این قلعه، چاه عمیقی است که درون سنگ‌ها تراشیده شده است و به پایین تنگه رسیده است تا آنهایی که در این خانه‌ها زندگی می‌کرده‌اند، بتوانند از آب استفاده کنند. خونه گبرو یا خانه‌های گبران در سال ۱۳۹۵ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

 

طبیعت گردی

آبشار مروارید خفر

آبشار مروارید خفر در استان فارس واقع است. شایان ذکر است این آبشار با آبشار خفر شهرستان سمیرم متفاوت است. آبشار شهرستان خفر به‌ عنوان يكي از جاذبه‌هاي مهم گردشگري شهرستان جهرم در شهر خفر واقع شده است. درفصل زمستان آبی گرم به همراه بخار ازچشمه می جوشد که باعث هرچه زیباترشدن این آبشارطبیعی می شود، آب این چشمه شیرین وقابل شرب می باشد. گفتنی است سالیان دور مردم از آب این چشمه به منظور کشت گندم، جو و دیگر محصولات کشاورزی استفاده می کرده اند و حتی در آن نزدیکی آسیابی بوده که گندم را تبدیل به آرد می کرده اند، بقایای این آسیاب هنور قابل مشاهده است.

روستای خفر

برای دسترسی به این روستای دیدنی از مسیر اصفهان به سمت شهررضا، سپس سمیرم و پس از عبور از حنا به روستای خفر خواهید رسید. طول مسیر حدود 700 کیلومتر می باشد. محل اقامت و امکانات رفاهی: هتل یا مهمانسرا جهت اقامت بازدیدکنندگان درروستا موجود نبوده و افراد می توانند از منازل محلی که جهت اقامت آماده هستند، استفاده کنند.

آبشار باب انار

باب انار دارای باغ‌های بسیار مرکبات و خرما می‌باشد.گل نرگس از محصولات مهم باب انار است. همچنین یکی از قدیمی ترین نقاط شهرستان خفر میباشد و آبشار زیبای آن که در تمامی ایام سال هزاران نفر را به سوی خود جذب می نماید.

منطقه‌ی گوکان

منطقه گوکان شامل چندین روستا، شالیزارها و رودخانه‌هایی است که برای گردشگران تداعی‌گر منطقه‌ی شمال ایران است. این بخش آب و هوایی معتدل دارد که از صفر تا 30 درجه‌ی سانتیگراد متغیر است. روستای برایجان با داشتن میوه‌های سردسیری، روستای کته با داشتن قنات‌ها و امامزاده پیربنا و شهر خفر با داشتن آبشار و باغ‌های فراوان و وجود امامزادگانی از سلاله‌ی پاک نبوی، روستای جزه با داشتن بقعه‌ی شیخ خلیفه، روستای تادوان با وجود غارها و اشکفت، تل نقاره‌خانه و قلعه گبری، کاروان‌سرای آسمانجرد، قبرستان شهر خاوران، چهار طاق و قلعه‌ی تادوان، قبرستان چرگ، تل کراده، تل  قبرستان برایجان، از جاذبه‌های گردشگری ثبت‌شده‌ی این منطقه‌اند که بخشی از آنان را معرفی و هموطنان عزیز را به بازدید بقیه‌ی جاذبه‌های این منطقه دعوت می‌کنیم.‌ 

از دیگر مناطق گردشگری شهرستان خفر می توان به:

روستای برایجان با داشتن میوه‌های سردسیری، روستای کته با داشتن قنات‌ها و امامزاده پیربنا، روستای جزه ، روستای تادوان با وجود غارها و اشکفت، تل نقاره‌خانه، کاروان‌سرای آسمانجرد، قبرستان شهر خاوران، چهار طاق و قلعه‌ی تادوان، قبرستان چرگ، تل کراده، تل  قبرستان برایجان، و … اشاره كرد.

چگونه به خفر برویم

اگر اهل رانندگی هستید سفر به خفر با ماشین شخصی خودتان گزینه بسیار خوبی است. زیرا از می توانید از طبیعت و مناظر آن بیشتر لذت ببرید و دلیل دیگر اینکه این شهر فرودگاه ندارد و برای استفاده از هواپیما باید از فرودگاه جهرم استفاده کنید. اگر حوصله رانندگی را ندارید می توانید از قطار شیراز استفاده کنید و همچنین پایانه اتوبوس رانی شهرستان خفر نیز فعال می باشد.

اولین پیشنهاد ما برای اقامت در شهرستان خفر اقامتگاه بوم گردی نایب در شهر باب انار است که قدمت آن به دوران زندیه برمی گردد و مساحت آن 250 مترمربع می باشد. این اقامتگاه سنتی بعد از مرمت و بازسازی به شیوه ای قدیمی افتتاح و مورد بهره برداری قرار گرفت.
خانه بومی نایب به صورت کاملا سنتی و با خشت و گل ساخته شده است که 2 باب اتاق و 1 سالن دارد و در مجموع می تواند پذیرای 15 گردشگر باشد. در حیاط این اقامتگاه بوم گردی حوضی قرار دارد که دورتادور آن با گلدان های کوچکی آراسته شده است همچنین تخت هایی برای استراحت گردشگران در حیاط اقامتگاه قرار داده شده است

دومین پیشنهاد ما اقامتگاه بومگردی طارونه است این اقامتگاه در استان فارس،بخش خفر روستای غربی واقع شده است، مساحت این اقامتگاه حدودا 600 متر مربع می باشد. این اقامتگاه قدیمی باقدمت حدودا یکصدسال در دو طبقه و دارای 6 اتاق برای حداقل 25 نفر ظرفیت را دارا می باشد. پیشنهاد بعدی اقامتگاه بومگردی جاماسب است که در روستای گاره قرار دارد، گاره نام روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان خفر می باشد که در نزد اهالی منطقه با اسامی جامه بزرگی یا جومه بزرگی خوانده می شود.