شهرستان مرودشت

مرودشت یکی از شهرستان های استان فارس با مرکزیت شهر مرودشت است. مرودشت از شهرستان های مرکزی استان فارس است که از جنوب به شهرستان شیراز، از غرب به شهرستان سپیدان، از شمال به شهرستان اقلید، از شمال شرقی به شهرستان پاسارگاد و از شرق به شهرستان ارسنجان محدود می شود. این شهرستان جلگه ای، آبرفتی و هموار است. که از ضلع شمالی، غربی و جنوبی به کوهستان منتهی می شود و از جنوب شرقی و شرقی تا دریاچه بختگان امتداد می یابد.

آب وهوا

این شهرستان دارای آب و هوای معتدل با زمستان‌های نسبتاً سرد و تابستان‌های معتدل می‌باشد. میانگین دمای منطقه طی دوره پانزده ساله، 20 درجه سانتیگراد و میانگین بارش منطقه حدود 365 میلی‌متر در سال است که عمدتاً به صورت باران و برف می‌بارد.

دين و زبان (گویش)

مذهب مردم مرودشت شیعه می باشد و زبان اکثریت قریب به اتفاق مردم شهرستان مرودشت فارسی است که لغات و اصطلاحات فراوانی در آن استعمال می شود که حاکی از اصالت این زبان است. اما گویش‌های محلی، شیرازی، و ترکی قشقایی، لری در همه جای آن وجود دارد.

پوشش گياهي و نمونه جانوري

طبیعت مرودشت به دلیل شرایط اقلیمی آب و خاک و نوسان میزان بارندگی پوشش گیاهی متنوعی دارد، از نواحی جنگلی گرفته تا بوته زارها گونه های گیاهی چون درختان بلوط، بنه، بادام کوهی، ارژن، زالزالک، انجیر کوهی، آلوچه وحشی و نیز گیاهان دارویی از جمله آویشن، جاشیر، ریواس، کما، گون، موسیر، بلهر، لبو، لاله واژگون، بومادران و گونه‌های دیگر از جمله کنگر، خارشتر، خار زرد، اسپند و….مي باشد و پوشش مرتعي بسيار غني در دامنه ارتفاعات منطقه ديده مي شود. این شهرستان دارای جانورانی از قبيل کل و بز، گرگ، شغال، روباه، خرس و … از عمده ترين پستانداران اين منطقه هستند. از گونه های متعدد پرندگان اين شهرستان می توان به گنجشک، کبوتر، كبک و از پرندگان شکاري سارگپه، شاهین، همچنين از خزندگان انواع مارها، سوسمارها و لاک پشت اشاره کرد.

صنايع دستي

قالی، گبه، گلیم، جاجیم، حصیربافی، گیوه دوزی از نمونه های شاخص صنایع دستی این استان به شمار می رود که در نهايت ظرافت، استحکام و دقت بافته می شوند.

سوغات مرودشت

علاوه بر صنایع دستی این شهرستان (قالی، گبه، گلیم، جاجیم، حصیربافی، گیوه دوزی) محصولاتی چون قند، انار فاروق و … نيز جز سوغات این شهرستان مي باشد.

غذاهای محلی

انواع نان های محلی، حلوای چهل‌‌گیاه، دلمه، کشک و بادمجان، آلبالو پلو، کلم‌پلو و …از غذاهای محلی این شهرستان به حساب می آید.

داستان مرودشت …

با یافته های باستان شناسان از غار اشکفت گاوی این شهرستان پیشینه پیش از تاریخی این مرودشت به 27000 هزار سال قبل و پیشینه تاریخی آن به هزاره پنجم قبل از میلاد می‌رسد. مرودشت یکی از باستانی‌ترین مناطق ایران است که با پیشینه کهن خود در طول تاریخ توجه بسیاری از باستان‌شناسان و دوست‌داران فرهنگ و تمدن ایرانی را به خود معطوف داشته‌است.

تپه های باستانی و آثار پیش از تاریخی بسیاری که در این شهرستان وجود دارد بیان‌گر این مطلب است که این شهرستان با اهمیتی ویژه، همواره مورد توجه بوده‌است. اوج شکوفایی این منطقه به دوران هخامنشیان بازمی گردد، مجموعه کاخ‌های تخت جمشید که شاهکار مدیریت و شهرسازی باستانی است نمونه بارز این شکوفایی می باشد.

ابن بلخي  در فارس نامه، ‹‹مرو›› را   به­عنوان يكي از محلات شهر باستاني استخر مي­نامد كه بعداً جاي آن را بوستان تخت جمشيد گرفته است . مرو در لغت به معنی چمن است که در اصل به صورت مرغ و مرگ بوده و مرغزار صورت بسیار متداول آن است. در قدیم علفزارها را مرغزار می­گفتند و به­نظر می­رسد که مرودشت نیز مانند ارژن در آن زمان، جایی پوشیده از مرتع و چمن بوده است. کاوش­های علمی و گمانه­ زنی­هایی که در  تپه­ های مختلف جلگه مرودشت انجام گرفته، نشان می­دهد که هزاران سال پیش از آن­که داریوش کبیر، تپه سنگی را بر دامان کوه رحمت، برای احداث کاخ­های بزرگ خود انتخاب کند، اقوام متمدنی در دشت وسیع آن، می­زیسته­اند. آثار بر جای مانده از قبیل ظروف سفالی منقوش یا ساده، و اسباب و وسایل زندگی آن دوره، همه و همه مؤید این نکته­ اند. ویرانه های استخر و کاخ­های تخت جمشید، بخشی از تاریخ این شهر را به نمایش می­گذارند. دشت وسیع مرودشت عمری به طول عمر تاریخ شناخته شده ایران دارد و بارها شاهد دگرگونی و تحولات بسیاری بوده است. اما شهر کنونی آن با تاسیس کارخانه قند مرودشت در سال 1314 هجری شمسی شروع و به تدریج بر جمعیت و آبادانی آن افزوده شده است.

گردشگری شهرستان مرودشت

همانطور که گفته شد شهرستان مرودشت ریشه در هزاره پنجم قبل از میلاد دارد و همچون نگینی بر تاریخ و فرهنگ ایران و جهان می درخشد و هنوز نشانه هایی شگرف از آن در دل این شهرستان وجود دارد که علاوه بر جاذبه های طبیعی این شهرستان دیدن آنها هر بیننده ای را به حیرت وادار می کند که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.

آتشگاه های هخامنشی

اطلاعات دقیقی از دین پادشاهان هخامنشی در دست نیست. اما می دانیم که آئین زرتشت یا لااقل تقدس آتش در این دوره وجود داشته است. بقایای این اعتقادات را می توان در گوشه و کنار فارس یافت. این یادگارها را نمی توان آتشکده نامید، چرا که دارای خصایص معماری رایج در آتشکده ها نیست. آنها مکان هایی برای روشن کردن و عبادت آتش بوده اند و به همین دلیل “آتشگاه” خوانده می شوند. چنانکه گفته شد هخامنشیان جایگاههایی در هوای آزاد و نقاط مرتفع به نام آتشکده و عبادتگاه داشته اند که ورود به آن برای همه آزاد نبوده است. هنوز هیچیک از این نقاط مرتفع هخامنشیان به درستی شناخته نشده است. اما برخی آثاری باقی مانده می توانند نشانه هایی راهگشا باشند. قدیمترین آن که احتمالاً مقدم بر سلطنت اولین پادشاه پارس بود، همان است که در نقش رستم ، نزدیک تخت جمشید بوده است. در کم‌ترين فاصله از محوطه نقش رستم، در دو سوى کوه حاجى، دو برج سنگى کوچک متعلق وجود دارد که از سنگ‌هاى کوه تراشيده شده‌اند. بر بالاى اين دو برج، گودال‌‌هايى موجودند که محل آتش بوده است. اکنون از آتشکده مزبور ، جز دو آتشگاه مجاور هم دیده نمی شود وقدری بالاتر در بالای کوه ، هفت آتشگاه دیگر هست که چهارتای آن دو به دو قرار گرفته و سه تای دیگر تک هستند که احتمال نمی رود به قدمت اولی ها بوده باشند. اما به طوری که کریستین سن می گوید: آتش جاودان باید جایی داشته باشد که از گزند زمان در امان و محفوظ بماند. و بدیهی است که در آن جا و یا در نزدیکی آن آتشکده ای بوده که دو آتشگاه نامبرده از منضمات آن بوده و آتش لازم برای انجام مراسم عمومی را از آنجا می آورده اند. این اثر در فاصله 1500 متری از کاخ اختصاصی کوروش، در قسمت شرقی دشت مرغاب قرار دارد. در این مکان دو تخته سنگ بزرگ سفید در مجاورت تپه کوتاه خاکی به فاصله 9 متر از یکدیگر قرار گرفته اند. این دو تخته سنگ را آتشگاه یا قربانگاه پاسارگاد می دانند. در ساعات معینی ، آتش توسط مغان به آتشگاهها آورده می شده است. زیرا مراسم مربوط می بایستی در هوای آزاد انجام شود و بعد از اتمام کار دوباره آن را به آتشکده بر می گردانده اند. مجموع ساختمان آتشکده و آتشگاههای مربوط با دیواری که اثر آن باقی است، محصور بوده است.

نقش رستم

نقش رستم نام مجموعه‌ای باستانی در روستای زنگی‌آباد واقع در شمال شهرستان مرودشت استان فارس ایران است که در فاصله ۶ کیلومتری از تخت جمشید قرار دارد. این محوطه باستانی یادمان‌هایی از عیلامیان، هخامنشیان و ساسانیان را در خود جای داده است و از حدود سال ۱۲۰۰ پیش از میلاد تا ۶۲۵ میلادی همواره مورد توجه بوده است زیرا آرامگاه چهار تن از شاهنشاهان هخامنشی، نقش برجسته‌های متعددی از وقایع مهم دوران ساسانیان، بنای کعبه زرتشت و نقش‌برجسته ویران شده‌ای از دوران عیلامیان در این مکان قرار دارند و در دوره ساسانی، محوطه نقش رستم از نظر دینی و ملی نیز اهمیت بسیار داشته است. در گذشته، نام این مکان سه‌گنبدان یا دوگنبدان بوده است که در بین مردم منطقه، به نام‌های کوه حاجی‌آباد،کوه استخر یا کوه نِفِشت نیز خوانده می‌شد و احتمالاً نام نقش رستم پس از آنکه ایرانیان بین رستم، پهلوان شاهنامه و سنگ نگاره‌های شاهان ساسانی ارتباط برقرار کردند به این مکان داده شد. قدیمی‌ترین نقش موجود در نقش رستم مربوط به دوره عیلام است که نقش دو ایزد و ایزدبانو و شاه و ملکه را به تصویر کشیده بود ولی بعدها در دوره ساسانی، بهرام دوم بخش‌هایی از آن را پاک کرد و نقش خود و درباریانش را به جای آن تراشید. کعبه زرتشت بنای سنگی و بُرج مانند موجود در این محوطه است که به احتمال زیاد در دوره هخامنشی ساخته شده بود و کاربرد آن تاکنون مشخص نشده‌است؛ بر سه گوشه این بنا دو کتیبه از شاپور اول و کرتیر نوشته شده است که از نظر تاریخی ارزش زیادی دارند. چهار آرامگاه دخمه‌ای در سینه کوه رحمت کنده شده‌اند که متعلق به داریوش بزرگ، خشایارشا، اردشیر یکم و داریوش دوم هستند که همه آن‌ها از ویژگی‌های یکسانی برخوردارند. از میان پادشاهان ساسانی اردشیر بابکان نخستین کسی است که در این محوطه، سنگ نگاره‌ای تراشید. وی در حال دریافت حلقه قدرت از دست اهورامزد به نقش کشیده شده‌است. پس از وی نیز شاهان ساسانی صحنه‌های تاجگذاری‌شان یا شرح نبردها و افتخاراتشان را بر سینه کوه نقش کردند. اینکه اردشیر و پسرش شاپور دوم نقش‌برجسته‌هایی را در کنار نقش برجسته‌های همتایان هخامنشی خود در نقش رستم تراشیدند، احتمالاً نشان از راهکردی فرهنگی و سیاسی در تقلید از گذشته داشته است.

تخت جمشید

تخت جمشید که با نام پارسه، پرسه‌پولیس و پرسپولیس هم شناخته می‌شود، آیینه‌ای از تاریخ و فرهنگ کهن ایران زمین به شمار می‌رود که به دستور داریوش بزرگ در سال 518 ق.م و با حدود 125000 مترمربع وسعت، به‌عنوان یکی از شاهکارهای معماری زمان خود در سطح جهان ساخته شد. تخت جمشید درواقع اوج ظرافت و خلاقیت هنرمندان ایرانی در به‌کارگیری فرهنگ مردمان مختلفی چون مصری‌ها، بابلیان، یونانی‌ها، مادها و ارمنی‌هاست که تحت‌سلطه و فرمان هخامنشیان بوده‌اند. هدف داریوش از ساخت این بنا آن بود که پایتختی در امپراطوری خود احداث کند که نظیر نداشته باشد و برای این کار، جلگه وسیع مرودشت با پیشینه تاریخی کهن را انتخاب کرد. علت نام‌گذاری تخت جمشید به «پارسه»، قوم پارس بوده‌اند که هخامنشیان رهبری آنان را بر عهده داشتند. آنان به اقامتگاه خود پارس می‌گفتند، جایی که یونانیان آن را پرسیس می‌نامیدند و امروزه آن را فارس خطاب می‌کنیم.

در سنگ‌نوشته‌ای که از خشایارشا بر جرز درگاه‌ ورودی دروازه ملل باقی‌ مانده و همین‌طور طبق برخی لوحه‌های عیلامی، نام اصلی تخت جمشید باعنوان «شهر پارسه» یاد شده است. گفته می‌شود در زمان ساسانیان هم این بنا را صد ستون و در دوره اسلامی آن را «چهل ستون»، «چهل منار» و «تخت حضرت سلیمان» می‌نامیده‌اند؛ اما بعدها به‌دلیل آن که مردم اطلاعی از سازنده این مجموعه نداشتند، آن را به جمشید، پادشاه باستانی نسبت داده و نام «تخت جمشید» را بر آن نهادند. روایات مختلفی درباره به آتش کشیدن تخت جمشید وجود دارد. بعضی بر این باور هستند که اسکندر مقدونی به قصد انتقام‌جویی شکست قبلی یونان و تحقیر ایرانیان، اقدام به این کار کرد. برخی دیگر می‌گویند معشوقه اسکندر در حالت مستی در بزمی که به مناسبت پیروزی یونانیان در تخت جمشید برگزار شده بود، به اشتباه پرده‌ای را به آتش می‌کشد که سبب ویرانی این یادگار کهن می‌شود. در قسمت ورودی تخت جمشید، پلکان دو طرفه‌ای وجود دارد که زمان خشیارشا در ضلع غربی این بنا ساخته شده است. هر طرف این پلکان 111 پله دارد که به‌دلیل قرینه بودن، از شاهکارهای بزرگ معماری قدیم به‌شمار می‌روند. پس از گذر از پلکان ورودی، به دروازه باشکوه ملل یا دروازه خشایارشا می‌رسید که به‌دلیل ظاهر خاص خود، شهرت جهانی دارد. هر ضلع از این تالار مربعی، 24.75 متر طول دارد و مساحت آن 612.5 مترمربع است. درگذشته وسط این تالار چهار ستون وجود داشت که هم‌اکنون سه ستون آن باقی است. ارتفاع هر ستون، بیش از 16.5 متر و ارتفاع هر کدام از درگاه‌های شرقی و غربی 10 متر و عرض آن 3.82 متر است. در درگاه غربی، دو گاو بسیار بزرگ و بر دروازه شرقی، دو گاو عظیم‌الجثه بالدار با سر انسان به چشم‌ می‌خورند. این موجودات، نشانگر افسانه‌های متاثر از آشوریان است و عظمت امپراطوری هخامنشی را نشان می‌دهد. اگر به چهره این گاوها دقت کنید، متوجه ریش‌های بلند و مستطیل‌ شکلی می‌شوید که با غنچه نیلوفر آبی و گل‌های دوازده‌پر تزیین شده‌اند. بالای این درگاه‌ها هم کتیبه‌ای به زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی حکاکی شده.

یکی از زیباترین کاخ‌های مجموعه تخت جمشید، کاخ آپادانا است که ستون‌ها و پلکان شگفت و بی‌نظیر آن هنوز پابرجا هستند. ساخت کاخ آپادانا زمان داریوش بزرگ آغاز شد و پس از 30 سال و در دوره فرمانروایی خشایارشا به پایان رسید. این بنا درگذشته یک تالار مرکزی، سه ایوان در شمال، غرب و شرق، چهار برج در چهارگوشه بیرونی تالار و چند اتاق نگهبانی داشت. تالار مرکزی بیش از 3600 مترمربع وسعت داشته و در هر ضلع آن 6 ردیف ستون و در مجموع 36 ستون قرار می‌گرفت. 12 ستون نیز در هریک از سه ایوان وجود داشت. متاسفانه از مجموع 72 ستون این کاخ، تنها 14 ستون باقی است. کاخ تچر یا کاخ اختصاصی داریوش، در جنوب‌غربی کاخ آپادانا قرار گرفته و از نخستین بناهای مجموعه تخت جمشید است. واژه تچر یا «طَرَز» در زبان پارسی باستان به معنای منزل زمستانی بود، هرچند مدرکی برای اثبات این که این کاخ محل اقامت زمستانی داریوش بود، در دسترس نیست. این کاخ حدود 30 متر عرض و 40 متر طول دارد. تالار مرکزی آن هم که به تالار آیینه شهرت دارد، دارای 12 ستون در سه ردیف چهارتایی است. گفته می‌شود قسمت جنوبی کاخ تچر زمان خشایارشا به اتمام می‌رسد. البته پلکان و نگاره‌های غرب آن متعلق به دوره اردشیر سوم است. بر درگاه‌های کاخ اختصاصی داریوش، می‌توان تصاویری از سربازان، داریوش با خدمه و همچنین نبرد شاه و شیر دید. تزییناتی از تاج، دستبند و… با فلزات گران‌بها در حجاری‌های این کاخ به کار رفته بود که توسط اسکندر مقدونی و همراهانش به یغما برده می‌شود.

شهر استخر

اِستَخر نام شهری باستانی است واقع در استان فارس. املای تاریخی آن اصطخر است. استخر از بزرگ‌ترین شهرهای دوران خود بوده و به گفته تاریخ نویسان چهار دروازه داشته که امروزه یکی از آنها در سر پیچ دوراهی مرودشت، ارسنجان قرار دارد و دیگری در جنوب مرودشت کنونی قرار داشته‌است. در هفت کیلومتری ویرانه‌های تخت جمشید، ویرانه‌های شهر استخر معروف به «تخت طاووس»قرار دارد. آثار بجامانده از این شهر شامل دروازه سنگی، ستون‌هاو دیواره‌های سنگی است که به روزگار هخامنشی تعلق دارد. در این شهر، بازمانده سازه‌های اسلامی، ساسانی و اشکانی و ظروف و آثار سده‌های آغازین هجری در آن کشف شده‌است. آب شهر استخر از رود سیوند تامین می‌شده‌ است. شهر استخر ۵ قرن پیش از میلاد و ۱۰ قرن پس از آن قدمت دارد و شاهد تاجگذاری‌ها و جشن‌ها و شکوه بسیاری بوده و صدها هزار نفر ساکن داشته‌است. این شهر تا پایان پادشاهی ساسانیان از آبادترین و با شکوه‌ترین شهرهای ایران باستان بود، اما توسط اسکندر ویران گشت و بعد از آن توسط اعراب تسخیر گردید و به دلیل خیزش‌های پیاپی مردم (از سال ۲۳ تا سال ۲۹ هجری) بارها فتح شد و مردم آن قتل عام شدند و پس از آن تنها ویرانه‌ای از آن برجای ماند. ساخته و رونق گرفتن شیراز هم باعث کوچ مردم و ویرانی شهر شد. اولین بار استخر در زمان عمربن خطاب توسط عثمان بن ابی العاص تسخیر شد و اموال و زمین‌های مردم به غنیمت گرفته شد و هم چنین برای آخرین بار در سال ۲۹هجری عبدالله عامرگماشته عثمان پس از تسخیر شهر گوربسوی استخر شتافت تا خیزش چند باره مردم استخر را سرکوب نماید ولی با مقاومت سخت و گسترده آنان روبرو شد، اما سرانجام مردم را کشتار نمود و شهر را دوباره تسخیر کرد.

نقش رجب

این مجموعه که در فاصله 2 کیلومتری تخت جمشید و بر دامنه کوه رحمت حک شده است. شامل 4 نقش برجسته ساسانی: نقش شاپور در کنار درباریان، نقش تاجگذاری شاپور اول، نقش موبد موبدان، کرتیر، نقش تاجگذاری اردشیر بابکان و دوکتیبه پهلوی است. نقوش نقش رجب در فضایی به شکل نیم دایره حجاری شده اند.

پل خان

پل خان مربوط به دوره صفوی است و در مرودشت، که توسط امام قلی خان بر روی رود کر بنا شده‌است. یکی از معروفیت‌های پل خان برای منظره آن بر روی رود کر می‌باشد، اما امروزه به دلیل نبود یا کمبود آب درون رود کر در آن قسمت، چهره زیبای خود را از دست داده‌است.

سه گنبدان

سه گنبدان نام سه کوه راست قامت در جلگه مرودشت می‌باشد که در دوره‌های تاریخی مختلف از اهمیت فراوانی برخوردار بوده. نام این سه کوه به ترتیب از شمال به جنوب اشکنون  (اشکنوان) ،استخر و شکسته نام دارند. کوه یا قلعه استخر از مهم‌ترین این کوه هاست که قدمت دقیق آن هنوز در ابهام می‌باشد. بعضی از مترجمین اوستا گویند کوهی که هوشنگ پادشاه ایران هرساله هزاران اسب و گاو و گوسفند برفراز آن قربانی می‌کرد همین کوه استخر بوده‌است.

عضدوله دیلمی خرابه‌های دژ را بازسازی می‌کند ولی متأسفانه جز کتیبه دوره ساسانی و استخر بزرگ که برای انبار آب استفاده می‌شده چیزی از آن دژ باقی نمانده‌است.

کاروانسرای مائین

کاروانسرای مائین که در حومه شهرستان مرودشت ،در روستایی به نام مائین واقع شده است و احتمالاً متعلق به اواخر عهد صفویه می باشد. بنا دارای یک حیاط مرکزی است که چهار طرف آن را چهار ایوان با دهانه قوسی نیز احاطه کرده اند و در هر طرف هم اتاق هایی با رواق های سنتی دیده می شود. مصالح به کار رفته در آن ملات ساروج یا آهک ، آجر و سنگ است که طرح را به دو شکل منظم و تراشیده و بدون تراش در ازاره ها و کف فرش حیاط مرکزی به کار برده اند. درون دیوار اتاق های بنا بخاری تعبیه شده است که از مشخصه های معماری عصر صفوی است. این کاروانسرا که به سبک ساختمان های واقع در دشت ساخته شده است سال ها مورد استفاده بوده و به لحاظ استقرار در مسیر ورودی اقلید ،آباده و اصفهان در دوره های قبل مکرر تعمیر و بازسازی شده است. 

طبیعت گردی

بهشت گمشده

بهشت گمشده نام منطقه‌ای خوش آب و هوا و سرسبز در شهرستان مرودشت و کامفیروز است. نام اصلی این مکان تنگ بستانک بوده‌است که اکنون به بهشت گمشده مشهور شده‌است. منطقه حفاظت شده تنگ بستانک با مساحت ۱۵۳۲۴ هکتار در شمال غربی استان فارس و در فاصله ۱۲۰ کیلومتری شهر شیراز در بخش کامفیروز از توابع شهرستان مرودشت واقع گردیده ‌است. همچنین همجواری تنگ بستانک با دریاچه سد درودزن و نزدیک بودن آن به مناطق سردسیر و زیبای (تنگ گنبیل) (آبشار مارگون) (تنگ براق) (چشمه شش پیر) و (قله رنج) و برم فیروز و دیگر مناطق ییلاقی این منطقه را به یک مجموعه گردشگری تبدیل کرده‌است.

غار اشکفت گاوی

غار اشکفت گاوی در دامنه شمالی کوه سبز و در فاصله پنج کیلومتری جنوب غرب شهرستان مرودشت قرارگرفته است. غار اشکفت گاوی از آثار با ارزش دشت مرودشت در دوره پیش از تاریخ است. از “غار اشکفت گاوی” یافته های باستانی متنوعی به دست آمده است که می توان به تدفین انسانی متعلق به انسان هوشمند (هوموساپینس)، ابزارهای سنگی و ابزار استخوانی اشاره کرد. آزمایش کربن ۱۴ انجام گرفته بریافته های به دست آمده از غار، تقسیم بندی فرهنگی و گاهنگاری غار را به دوره پارینه سنگی جدید دوره زبرین نسبت می دهد که تاریخ آن بین سالهای ۲۷هزار تا ۱۶ هزار سال پیش را نشان می دهد. اشکفت گاوی در تابستان هوای خنک و لطیفی دارد و بهترین زمان برای بازدید از این محل تاریخی فصل تابستان است.

آبشار دشتک ابرج

آبشار دشتک ابرج در ناحیه دشتک ابرج در شهرستان مرودشت واقع شده‌است. این مکان دارای پتانسیل جذب گردشگر است و دارای دو آبشار زیبا هست به علت نبود راه مناسب در حال حاضر کمتر گردشگری به آن منطقه می‌رود.

سد درودزن

سد مخزنی درودزن (نام پیشین: سد داریوش) در شهر مرودشت و بر روی رود کر ساخته شده‌است. ساخت این سد در سال ۱۳۵۱ هجری خورشیدی به پایان رسید و آب نوشیدنی شهرهای شیراز و مرودشت را پشتیبانی می‌کند. در حدود ۲۴۰۰ سال پیش نیاز به آب در این منطقه برای آبیاری مزارع هخامنشیان را وادار به ساخت سدی در حوالی روستای درودزن کرد. نگرش وسیع داریوش هخامنشی و به خدمت گرفتن مهندسی و همت ایرانیان باعث ساخت یکی از بدیع‌ترین سازه‌های آبی در این محل شد. این سد که با توجه به زمان ساخت یکی از شاهکارهای مهندسی جهان به‌شمار می‌رود در بهترین نقطه از مسیر رود کر ساخته شده‌است. تنها همین شاخصه کافی بود که در دوره‌های بعدی این سد مورد بازسازی قرار بگیرد و نهایتاً در دوران پهلوی با توجه به نیاز ساخت سدی بزرگ، بهترین محل ساخت در همین نقطه استراتژیک تشخیص داده شد و همین امر باعث شد که بقایای سد داریوش از این محل به محلی در ۳ کیلومتری آن انتقال داده بشود.

از دیگر مناطق گردشگری شهرستان مرودشت می توان به:

تل باکون، کاخ تچر، سنگ نبشته‌های پهلوی، معدن‌های سنگ تخت جمشید، امامزاده ایوب نبی، کوه قلعه، قلعه استخر، قصر قلات، باغ بدره، قدمگاه، کاروانسرای شاه عباسی روستای ماهین، و … اشاره کرد.

چگونه به مرودشت برویم

این شهرستان فرودگاه ندارد و برای استفاده از هواپیما باید از فرودگاه شیراز استفاده کنید اما ایستگاه قطار در این شهرستان دایر است و شما می توانید برای سفر به این شهرستان از ایستگاه قطار مرودشت استفاده کنید. اگر از رانندگی لذت می برید پیشنهاد ما استفاده از وسیله شخصی است و اگر حوصله رانندگی ندارید استفاده از پایانه اتوبوس رانی این شهرستان یکی از بهترین گزینه ها برای رفتن به این شهرستان است.

اقامت در مرودشت

برای اقامت در این شهرستان زیبا و خوش آب هوا می توانید در هتل آپادانا تخت جمشید که یکی از هتل های قدیمی و باسابقه در عرصه هتلداری می‌باشد استفاده کنید این هتل در سال ۱۳۹۵ به طور کامل مورد بازسازی قرار گرفت و در یک طبقه بنا و ۱۷ باب اتاق از امکانات رفاهی مطلوبی برخوردار می‌باشد.فضای سبز و آرام داخل محوطه موجب شده تا مسافران اقامتی همراه با آرامش و به دور از هیاهو شهر را تجربه کنند همچنین فاصله ی کوتاه هتل با تخت جمشید، دسترسی آسان و بازدید از این بنای تاریخی را برای میهمانان میسر کرده است.

دیگر هتل این شهرستان هتل جهانگردی تخت جمشید می باشد که در فاصله‌ی یک کیلومتری از بنای جهانی تخت جمشید و سه کیلومتری نقش رستم و ۶۰ متری آرامگاه کوروش کبیر واقع شده است. این هتل دارای ۱۸ویلای یک خوابه و تعداد ۴ اتاق دو تخته با منظره‌ای زیبا در باغی زیبا با مساحت ۱۱ هکتار، با فضای سبز منحصر به فرد و رستوران اختصاصی، پذیرای مهمانان خود می‌باشد.

برای مسافرانی که به بومگردی علاقه مند هستند اقامتگاه بومگردی شیدگر مرودشت با قدمت بیش از ۵۰ سال گزینه خوبی است این اقامتگاه بعد از مرمت و بازسازی در سال ۱۳۹۶ به بهره برداری رسید. ساختمان این مجموعه دارای ۱۲ باب اتاق میباشد که همگی از امکانات کامل رفاهی برخوردار هستند.آرامش منطقه همراه با آب و هوای مطلوب مرودشت موجب شده تا این اقامتگاه مقصد میهمانانی گردد که به دنبال تجربه ی زندگی به دور از هیاهو شهر می‌باشند.

دیگر اقامتگاه این شهرستان اقامتگاه بوم گردی کوه مهر مرودشت است در سال 1399 به بهره برداری رسید. این اقامتگاه در خانه ای روستایی بنا شده است و دارای 4 باب اتاق می باشد. اقامتگاه بوم گردی کوه مهر در شهرک ولیعصر واقع شده است و تا مرکز شهر مرودشت حدود 10 کیلومتر فاصله دارد. با اقامت در این مجموعه با پیمودن مسافت 1 کیلومتر به صورت پیاده می توان از تخت جمشید بازدید کنید، که از مزایای مهم موقعیت مکانی اقامتگاه کوه مهر می باشد.

یکی دیگر از اقامتگاه های این شهرستان اقامتگاه بوم گردی نقش رستم مرودشت است که خانه ای ساخته شده در دوران پهلوی است که قدمت آن به حدود 70 سال پیش بر می گردد. این اقامتگاه دارای 4 باب اتاق است که اتاق ها در طبقه همکف واقع شده اند. اقامتگاه نقش رستم مرودشت در سال 1394 پس از انجام عملیات مرمت و بازسازی، به بهره برداری رسید. از نظر موقعیت مکانی، اقامتگاه بوم گردی نقش رستم در روستای حسین آباد و با فاصله 17 کیلومتری از شهر مرودشت واقع است. قرارگیری آثار جهانی نقش رستم در فاصله 2 کیلومتری از اقامتگاه نقش رستم می باشد.